Gróður

NáttúraFiskarFuglarSpendýrGróðurJarðfræði

Gróðrinum í Veiðivötnum er með öræfasvip og flestar tegundir sem vaxa þar eru algengar um allt hálendið. Helstu gróðurlendin eru Kvíslar milli Grænavatns og Ónýtavatns og Breiðaver við Breiðuvötn. Furðu gróðursælt er einnig í Fossvatnahrauni, Slýdrætti, Snjóölduveri, við Tjaldvatn og Skálavatn. Þar eru víða skjólsælir staðir með miklum raka og gróskulegu blómlendi. Í Breiðaveri eru mýrarflóar með klófífu (Eriophorum angustifolium Honck) og hengistör (Carex rariflora). Einnig finnast fífusund við Tjaldvatn og vesturenda Nýjavatns.

Fífusund í Kvíslum
Fífusund í Kvíslum

Gróðurinn er yfirleitt gróskumestur og fjölbreytilegastur meðfram lækjum og vötnum. Þar er ætihvönnin (Angelica archgelica) mest áberandi. Hún vex oftast á mjórri rönd næst vatnsbökkum en myndar sumstaðar samfellt hvannastóð eins og í Fossvatnahrauni og Slýdrætti. Alaskalúpína dafnði ágætlega innan um brennisóleyjar (Ranunculus acris), hvannir, burnirót (Rhodiola rosea) og annan blómgróður við Ampahól og í Slýdrætti. Lúpínan nær ekki að þroska fræ nema í bestu árum og breiðist því hægt út. Lúpínu hefur nú að mestu verið eytt af Veiðivatnasvæðinu. Fjallavíðir (Salix arctica Pall) Grávíðir (S. callicarpaea), holurt (Silene uniflora), geldingahnappur (Armeria maritima), krækilyng (Empetrum nigrum) og ýmis grös eru áberandi þar sem jarðvegur er þurrari.

Mosavaxnir hólar við Fossvötn
Mosaklæddir móbergshólar við Fossvötn

Mosi er algengasti gróðurinn á vatnasvæðinu. Allvíða myndar hann þykka dýnu. Mosaklæddir móbergshólar við Fossvötn (Litli-Klofi), Snjóölduvatn (Mosanefið) og Nýjavatn setja sterkan svip á landslagið. Þykkur mosagróður er einnig víða í hraunum við Hraunvötn og í Pytlum.

Geldingahnappur á foksandi

Mjög fáar plöntur dafna á foksandssvæðunum í Vatnaöldum og ofan við Hraunvötn. Þar finnast þó stakir melgresisbrúskar (Leymus arenarius). Þar sem sandöldurnar eru fastari fyrir finnast ýmis grös, geldingahnappur og holurt. Hvergi mynda þær samfellt gróðurlendi á öldunum.

Gróskumykill gróður við Tjaldvatn
Gróðurfar við Tjaldvatn

Eins og víða annarsstaðar á hálendinu er gróður á Veiðivatnasvæðinu ákaflega viðkvæmur. Í góðu árferði er gróskan í gróðrinum ótrúlega mikil og þroski margra plantna síst lakari en gerist á láglendi. Af og til koma síðan ár þar sem plönturnar ná varla að lifna, hvorki blómstra né mynda fræ.

Hvannastóð í Kvíslum
Hvannir á árbakka í Kvíslum

Gróður á Veiðivatnasvæðinu var nýttur til beitar á þessari öld. Síðustu tvo áratugina hefur svæðið að mestu notið friðunar fyrir sauðfjárbeit. Síðan landið var friðað hefur víða á svæðinu orðið sýnileg aukning bæði á gróðurþekju og grósku.

Fjallavíðir við Litlasjó
Fjallavíðir við Litlasjó

Ágangur veiðimanna og ferðamanna hefur stöðugt aukist síðustu ár. Víða stórsér á gróðri við vatnsbakka og á mosavöxnum hólum.

NáttúraFiskarFuglarSpendýrGróðurJarðfræði